stary wróbel
  • Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.

    27.07.2021
    27.07.2021

    Szanowna Poradnio,

    w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.

    „Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.


    Z poważaniem,

  • Orzecznik rzeczownikowy w narzędniku i mianowniku

    21.12.2023
    21.12.2023

    Zastanawiam się nad różnicą pomiędzy użyciem czasownika „być” z rzeczownikiem w narzędniku a w mianowniku. Zazwyczaj stosujemy formę z narzędnikiem „Kim jesteś?” i odpowiadamy np. „Jestem żołnierzem/Polakiem/człowiekiem”. Można się też spotkać z rzadszym sformułowaniem tego pytania: „Kto jesteś?” i wtedy odpowiedź to „Jestem żołnierz/Polak/człowiek”. W znanym wierszu Władysława Bełzy pada „Kto ty jesteś? — Polak mały”. Dlaczego te dwie formy występują i czym dokładnie się różnią? Czy mają jakiś inny wydźwięk?

    I skoro zazwyczaj mówimy „Jestem człowiekiem” a nie „Jestem człowiek”, to czemu mówimy „Jestem Anna” a nie „Jestem Anną”?

    Pozdrawiam,

  • …dali Bóg
    7.05.2001
    7.05.2001
    Co znaczy przysłowie „Lepsze chwała Bogu niż dali Bóg” (ponoć notowane już w XVII w.)?
  • marytonimika i patronimika
    10.03.2003
    10.03.2003
    Interesuje mnie, w jaki sposób były tworzone marytonimika i patronimika. Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego